Τη Δευτέρα 19 Απριλίου ανακοινώθηκε από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και τον Οργανισμό Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας το νέο σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος (ΠΔ) προστασίας του Υμηττού το οποίο και τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση για ένα μήνα.
Ως γνωστόν, ο ορεινός όγκος του Υμηττού δέχεται εδώ και δεκαετίες σειρά από επιθέσεις ποικίλων συμφερόντων (οικονομικών, πολιτικών, εκκλησιαστικών, δημοτικών). Το ισχύον Π.Δ., παρά τις προστατευτικές διατάξεις του, δεν κατάφερε να ανακόψει στην πράξη τις επεκτατικές βλέψεις με αποτέλεσμα οι παρανομίες, οι παρατυπίες και οι καταπατήσεις να πληγώνουν το βουνό σήμερα σε πολλά σημεία του.
Βασική ρητορική κατά την παρουσίαση του νέου ΠΔ ήταν το ότι αποτελεί το πρώτο διάταγμα που αντιμετωπίζει τον Υμηττό ως οικοσύστημα υπό προστασία. Ας εξετάσουμε λοιπόν αν αυτό επαληθεύεται επί της ουσίας. Σύμφωνα με το νέο σχέδιο, ο Υμηττός χωρίζεται κατά βάση σε δύο ζώνες: την Α ζώνη Απόλυτης Προστασίας, όπου επιτρέπονται μόνον έργα διαχείρισης και προστασίας του οικοσυστήματος και την Β Περιφερειακή ζώνη Προστασίας, όπου επιτρέπονται χρήσεις εκπαίδευσης, γεωργίας και δασικής αναψυχής, με αρτιότητα οικοδόμησης τα 40 στρ. Επιπλέον χωροθετούνται η Γ ζώνη για τους αρχαιολογικούς χώρους, οι Δ1 και Δ2 ζώνες, για τα Μητροπολιτικά Πάρκα Γουδή και Ιλισίων αντίστοιχα και τέλος η Ε ζώνη για τα νεκροταφεία.
Σε σχέση με το προηγούμενο σχέδιο Π.Δ. επί Σουφλιά, το νέο αυτό σχέδιο ευθυγραμμίζεται ενμέρει με τις διεκδικήσεις των κινημάτων, των φορέων και των πολιτών ως προς τα εξής:
- Αυξάνεται η Α ζώνης Απόλυτης Προστασίας (από 76.000 σε 93.000 στρ.) με προοπτική περαιτέρω αύξησης της , βάσει της σχετικής Κοινοτικής Οδηγίας για τα πουλιά. Επίσης, ορίζονται ως Α ζώνη όλα τα ρέματα του ορεινού όγκου σε πλάτος 50 μέτρων εκατέρωθεν του κεντρικού τους άξονα σε όποια ζώνη κι αν βρίσκονται, γεγονός που ουσιαστικά προστατεύει τοπικούς βιοτόπους.
- Ιδρύονται τα Μητροπολιτικά Πάρκα Γουδή και Ιλισίων με δύο ζώνες (Πυρήνας και Περιφερειακή Ζώνη Κοινωφελών Λειτουργιών και Σύνδεσης με τον Αστικό Ιστό).
- Επιβάλλεται γενική απαγόρευση του κυνηγιού και των διαφημιστικών πινακίδων.
Το σχέδιο Π.Δ. όμως έχει πολλά αρνητικά στοιχεία., με σημαντικότερα τα εξής:
- Δεν αναφέρει τίποτα για την απομάκρυνση των στρατοπέδων στις περιοχές Σακέτα καθώς και στα νέα Πάρκα Γουδή και Ιλισίων, ούτε του ΚΥΤ της ΔΕΗ στα όρια Ηλιούπολης- Αργυρούπολης, παρά τη σχετική απόφαση του ΣΤΕ.
- Δεν ορίζει το μέλλον των κεραιών στην κορυφογραμμή του Υμηττού (Α ζώνη), παραπέμποντας το θέμα σε μελλοντική Κοινή Υπουργική Απόφαση.
- Δεν αναφέρει τίποτε για τις περιοχές όπου έχει αναπτυχθεί αυθαίρετη κατοικία (Χέρωμα, Γλυφάδα ,Κορωπί κ.α.).
- Δίνει τη δυνατότητα δημιουργίας κέντρων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, ένα ανά Δήμο της ανατολικής πλευράς του Υμηττού, (Βάρης, Κορωπίου, Γλυκών Νερών και Παιανίας). Είναι εξόχως αντιφατικό να χτίζεται ένα ακόμη κτίριο μέσα στο βουνό όπου θα μαθαίνουμε να φερόμαστε περιβαλλοντικά!
- Δεν προσδιορίζει χρονικά τη μελλοντική συνολική διαχείριση του Υμηττού ούτε κατανέμει αρμοδιότητες και πόρους στους φορείς διαχείρισης του Υμηττού και των Πάρκων Γουδή και Ιλισίων (σήμερα ελέγχονται από δημόσιους φορείς και ιδιώτες).
- Προβλέπει τη συνέχιση όσων αδειών είχαν εκδοθεί πριν το πάγωμα του 2008, ασχέτως του αν εμπίπτουν στις προβλεπόμενες χρήσεις του νέου ΠΔ ή όχι. Σε συνεχείς οχλήσεις φορέων και κινημάτων να δοθούν στη δημοσιότητα οι άδειες αυτές, απάντηση δεν έχει ακόμη δοθεί, κάτι που δικαίως γεννάει πολλά ερωτηματικά.
- Αναφέρει μεν σχετικά με το Μητροπολιτικό Πάρκο Γουδή, ότι το Μπάντμιντον κατεδαφίζεται μετά τη λήξη της Σύμβασης με τον ιδιώτη, αλλά ΔΕΝ αναφέρει ότι η Σύμβαση έχει διάρκεια 30 χρόνια (ισχύει από το 2005). Μάλιστα, πολύ πρόσφατα άρχισαν εργασίες για κατασκευή θεάτρου στον περικείμενο χώρο που σταμάτησαν μετά από παρέμβαση των κατοίκων!
- Αφήνει εντελώς αδιευκρίνιστο το αν επιτρέπει τη διάνοιξη νέων αυτοκινητόδρομων στον Υμηττό, παραπέμποντας το ζήτημα στο μελλοντικό Ρυθμιστικό Σχέδιο της Αττικής.
Δημιουργεί ερωτηματικά ως προς τη σκοπιμότητα στις χρήσεις, που επιτρέπονται στη Β Περιφερειακή ζώνη, η οποία εκτείνεται κυρίως στην ανατολική πλευρά (Μεσόγεια), όπου υπάρχουν έντονες πιέσεις και από τους τοπικούς Δήμους. Ειδικά οι χρήσεις εκπαίδευσης (κτίσματα που μπορούν να φτάσουν μέχρι και τα 800 τμ. σε γήπεδο έκτασης 40 στρ.) αλλά και οι “γεωργικές αποθήκες” δεν προοιωνίζουν ιδιαίτερη προστασία του βουνού από τα λογής συμφέροντα. - Προβλέπει μεν καταγραφή όλων των αυθαίρετων κτισμάτων και διαβίβασή τους στην ειδική Υπηρεσία Κατεδαφίσεων του ΥΠΕΚΑ αλλά δίνει ένα αδικαιολόγητο όριο 8 μηνών από την δημοσίευση του Π.Δ.
- Τέλος, αφήνει παράθυρα για «παρανομίες» μέχρι την τελική δημοσίευση στο ΦΕΚ του νέου Π.Δ. με το άρθρο περί “μεταβατικών διατάξεων”.
Συμπερασματικά, διαφαίνεται ότι η ρητορική περί αντιμετώπισης του Υμηττού ως οικοσυστήματος ΔΕΝ επιβεβαιώνεται. Βασική αδυναμία αυτού του σχεδίου ΠΔ είναι το ότι είναι αμυντικό και όχι επιθετικό ως προς την προστασία του ορεινού όγκου. Επιχειρεί δηλαδή να περισώσει ό,τι μπορεί αλλά υποχωρώντας με πολλά παραθυράκια σε υφιστάμενες ή μελλοντικές διεκδικήσεις. Δεν είναι όμως αρκετά επιθετικό για να μπορέσει να κόψει τη φόρα σε πιθανές καταπατήσεις ούτε αναφέρει ρητά τον τρόπο απομάκρυνσης και «θεραπείας» των υπαρχουσών παρανομιών.
Η ανακήρυξη όλου του ορεινού όγκου του Υμηττού σε Περιοχή Απόλυτης Προστασίας οφείλει να γίνει ή να παραμείνει το κυρίαρχο αίτημα των κινημάτων των πολιτών, των φορέων και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Έτσι μόνο και μετά από ουσιαστική δημόσια διαβούλευση, μπορεί να αλλάξουν οι αρνητικές διατάξεις και να διασφαλιστούν θετικές δεσμευτικές ρυθμίσεις οι οποίες να τηρηθούν κατά την περίοδο εφαρμογής του νέου ΠΔ για την έμπρακτη και όχι θεωρητική προστασία του Υμηττού.
Γιάννης Φραγκιαδάκης,
μέλος της Πρωτοβουλίας Πολιτών Βύρωνα για τη Διάσωση του Υμηττού
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου